ورق سیاه چیست؟

در تعریف متالورژیکی ورق آمده است: به ورق ساخته شده از فولاد نورد گرم که در دمایی بالاتر از 930 درجه ی سانتیگراد (1700 درجه فارنهایت) تحت عملیات نورد فشاری قرار گرفته و در اثر این عملیات خاصیت فرم پذیری آن بهینه شده است، که به آن ورق فولادی نورد گرم Hot rolled mild steel یا به اختصار ورق سیاه گفته می شود.به دلیل این که...

برای امتیاز به این نوشته کلیک کنید!

[کل: 1 میانگین: 5]

انتشار در ۱۷ اردیبهشت ۱۴۰۳ 251 بازدید 0 دیدگاه

در تعریف متالورژیکی ورق آمده است: به ورق ساخته شده از فولاد نورد گرم که در دمایی بالاتر از 930 درجه ی سانتیگراد (1700 درجه فارنهایت) تحت عملیات نورد فشاری قرار گرفته و در اثر این عملیات خاصیت فرم پذیری آن بهینه شده است، که به آن ورق فولادی نورد گرم Hot rolled mild steel یا به اختصار ورق سیاه گفته می شود.
به دلیل این که سطح خارجی این محصولات در اثر وجود آثاری از اکسیداسیون و زنگ زدگی به حالت مات درآمده و همانند ورق های گالوانیزه و یا روغنی براق نمی باشند عبارت ورق سیاه برای این محصولات رواج پیدا کرده است.
ورق های سیاه که از عمده ترین محصولات کارخانه جات بزرگ فولاد هستند دامنه ی بسیار گسترده ای در نوع فولاد، ضخامت و ابعاد دارند.
رایج ترین نوع ورق فولادی تولید شده در ایران ورق های S37 و S152 می باشند. آنالیز شیمیایی این ورق ها در استاندارد 17100 DINقابل مشاهده است.
البته لازم به توضیح است این استاندارد از سال 1980 به بعد معتبر نبوده و جایگزین آن استاندارد 10025 BS EN می باشد.
در این استاندارد می بایست برای گرید St37 معادل آن در استاندارد EN را جستجو نمود .
‏دلیل اینکه در ایران همچنان به این فولاد St37 گفته می شود این است که تنوع محصولات فولادی انقداری نبوده که که به نام ها و اختصارات جدید و جهانی نیاز پیدا شود.
اما در خصواص ابعاد و اندازه ها باید اشاره کرد که دامنه ی وسیع ضخامتی از 1 میلی متر گرفته تا 10 سانتی متر در ورق های سیاه دیده می شود.
هر چقدر ضخامت ها بالاتر رود محصول حالت تختال Slab پیدا کرده و شکل پذیری آن کاهش پیدا می کند.
نحوه ی عرضه ی ورق ها در بازار به دو صورت رول و یا شیت (ورق) با ابعاد مشخص می باشد. معمولاً این شیت ها (ورق ها) در اندازه های 1.5×6/6×2/2×1;12×2/1.5×6برش می خورند.
در حالتی که ورق در کارخانه با اندازه های مشخصی برش خورده شود به آن ورق فابریک می گویند،این کلمه برگرفته از کلمه Fabricated به معنی ساخته شده می باشد.
ورق فولادی به خودی خود یک محصول نهایی به حساب نمی آید و ورق های سیاه ساختمانی نیز عمدتا برای ساخت محصولاتی ثانویه از قبیل انواع پروفیل های ساختمانی و مقاطع فلزی تیرآهن ها تسمه ها، گاردریل و دیگر تجهیزات ترافیکی و همچنین ساخت تانک ذخیره کشتی سازی و تجهیزات عظیم صنعتی و …. کاربرد دارند.
ورق سیاه به خوبی گالوانیزه می شود از این رو می توان محصولاتی که از آن به دست می آید را پس از تولید گالوانیزه نمود.
عمده ی نیاز ورق سیاه صنایع ایران در داخل کشور تولید می شود و یکی از تولید کنندگان آن شرکت آرزفلز می باشد که افتخار خدمت رسانی به هم وطنان عزیز را دارد.

مراحل تولید ورق سیاه
برای تولید ورق سیاه
در ابتدا تختال های گداخته تا دمایی بیش از 1100درجه سانتی گراد با آنالیز شیمیایی متناسب با محصول نهایی از کوره ها به سمت خط تولید حرکت می نمایند
در گام بعد لایه های اکسیدی ضخیم که به صورت فلس بر روی تختال تشکیل شده اند، زدوده می شوند.
پس از آن اسلب را با استفاده از دستگاه رول پرس تا ضخامت و عرض مشخصی فشرده می کنند.
بعد از سایزینگ اسلب ها کاهش ضخامت کنترل شده به وسیله ی غلتک های رفت و برگشتی صورت می گیرد.
پس از آن تختال نازک شده که هنوز حالت گداخته دارد در باکس جمع آوری کویل به صورت کلافی پیچیده می شود.
در مرحله بعد کلاف باز شده و ابتدا و انتهای آن به وسیله ی گیوتین جداسازی می گردد.
پس از آن مرحله ی اکسید زدایی ثانویه انجام می گیرد.
بعد از آن مجددا به وسیله ی غلطک های هیدرولیک بسیار قوی و سنگین در معرض نورد نهایی قرار می گیرد که در این مرحله خواص مکانیکی بهبود پیدا می نمایند.
مرحله بعد خنک سازی ورق تولید شده و ارسال آن به سمت رول جمع کن می باشد.
مراحل نهایی آن شامل بسته بندی و مارک کردن چاپ برند و یا نام کارخانه و شماره ذوب است.
آخرین مرحله پیش از ارسال آن به انبار یا خروج از کارخانه وزن کشی رول بسته بندی شده می باشد.

ورق روغنی چیست؟

ورق روغنی در بازار تجاری به ورق سرد معروف بوده و دلیل اصلی نام گذاری این محصول شکل ظاهری آن نامیده شده است.
ورق روغنی توسط نورد سرد تولید می گردد و پس از تولید به دلایل مختلفی از جمله جلوگیری از زنگ زدگی روغن کاری می شود. به طور کلی در صنعت فولاد به ورق هایی که با نورد گرم تولید می شوند ورق سیاه و به ورق های تولیدی با نورد سرد ورق روغنی گفته می شود.
همچنین این ورق ها پایه ساخت ورق گالوانیزه می باشند.

کاربرد ورق روغنی در صنعت
به دلیل ظاهر زیبا این ورق عمدتا در کارهایی که نیاز به ظاهر زیبا دارند مورد استفاده قرار می گیرند از کاربردهای ورق روغنی می توان به استفاده در:
مصالح ساختمانی
بدنه خودرو
ساخت لوازم خانگی
انواع قفسه و پانل ها ا
اشاره کرد، همچنین بزرگ ترین مزیت این محصول مقاومت بالای آن می باشد که سبب کاربرد متنوع آن در صنعت می گردد.

تفاوت ورق سیاه با ورق روغنی

ورق سیاه با فرایند نورد گرم تولید و ورق روغنی با فرآیند نورد سرد تولید می گردد.
ورق سیاه عموما ضخامت های از 1 میلی متر تا 15 میلی متر برای حالت رول و از 16 میلی متر به بالا برای حالت فابریک دارد، در حالیکه ورقه ای روغنی دامنه ی ضخامتی از 0.3 تا 3 میلی متر را پوشش می دهند.

تفاوت ورق سیاه با ورق گالوانیزه

در فرآیند تولید ورق سیاه مرحله گالوانیزاسیون و یا هیچ گونه آبکاری وجود ندارد ورق گالوانیزه در برابر خوردگی و زنگ زدگی مقاوم است،اما ورق سیاه بلافاصله لایه ای اکسیدی بر روی آن تشکیل می گردد.

ابعاد ورق روغنی موجود در بازار

ضخامت ورق روغنی در محدوده 3_0.3 میلی متر و عرض استاندارد آن در محدوده 100_125 میلی متر می باشد.
همچنین این ورق ها را می توان در سه سایز و اندازه استاندار به صورت زیر دسته بندی کرد:
1.1830 میلی متر
2.2440 میلی متر
3.3050 میلی متر

دسته بندی ورق روغنی بسته به آلیاژ مورد استفاده در ورقهای روغنی به سه دسته زیر دسته بندی کرد:
معمولی st12‏
نیمه کشش st13‏
فوق کشش st14

ورق های روغنی از جنس فولاد هستند و طی فرآیند نورد سرد تولید می شوند این ورق ها پس از تولید، روغن کاری می شوند به همین دلیل است که آن ها را به این نام می نامند.
ورق های روغنی از مقاومت و استحکام فشاری بالایی برخوردار هستند و بنابراین در ساختمان سازی بسیار پرکاربرد هستند.
این محصول در سیستم استاندارد DIN آلمان از لحاظ استحکام کششی به سه دسته تقسیم بندی می شود:
‏ST12 معمولی
‏ST13 نیمه کشتی
‏ST14 فوق کششی

در زبان آلمانی Stahl به معنای فولاد است و دو حرف اول این گریدها نشان دهنده این است که ورق ها از جنس فولاد هستند.
اعداد به کار برده شده نیز نشان دهنده حداقل استحکام کششی ورق ها می باشند.
مشخصات مکانیکی ورق های روغنی در جدول زیر خواص مکانیکی هر یک از گریدهای بالا آورده شده است.

جدول